در اولین جشنواره ارتقای شفافیت و رفع موقعیتهای تعارض منافع
رونمایی از مدل ملی رتبهبندی عملکرد دستگاهها در مدیریت تعارض منافع
همزمان با ۱۸ آذرماه، روز جهانی مبارزه با فساد، نخستین جشنواره ارتقای شفافیت و رفع موقعیتهای تعارض منافع با مشارکت ۲۵۴ دستگاه اجرایی در سطح ملی و استانی برگزار شد. این رویداد که در چارچوب دستور رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران و در راستای اجرای سند تحول و تعالی قوه قضائیه برگزار شد، اختتامیه اولین دوره ارزیابی و رتبهبندی تخصصی دستگاههای اجرایی از منظر اجرای قوانین و الزامات مرتبط با شفافیت و مدیریت تعارض منافع به شمار میرود.
بر اساس این طرح، مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه سازمان جهاد دانشگاهی تهران، در چارچوب مأموریت ملی خود در حوزه شناسایی و مدیریت موقعیتهای تعارض منافع و به استناد تفاهمنامه همکاری با سازمان بازرسی کل کشور، مسئولیت طراحی و اجرای نظام رتبهبندی عملکرد دستگاههای اجرایی در مدیریت تعارض منافع را بر عهده داشته است.
این مرکز طی یک دوره یکونیمساله، با اتکا به منابع و تجربیات بینالمللی، بررسی تجارب داخلی دستگاههای اجرایی و تحلیل قوانین و مقررات حاکم، بیش از ۱۲۰ سنجه عملکردی را طراحی کرد. این سنجهها پس از اخذ نظر نخبگان و در نظر گرفتن محدودیتهای اجرایی، طی یک فرایند ششماهه به ۴۲ سنجه نهایی در سه بُعد «شناسایی»، «آموزش» و «مدیریت تعارض منافع» تقلیل یافت.
در جریان اجرای این پروژه پژوهشی، و با راهبری سازمان بازرسی کل کشور، سه جلد کتاب تخصصی تدوین و مجموعاً ۵۹۲۰ نفر-ساعت دوره آموزشی برای مسئولان ارزیابی عملکرد دستگاههای اجرایی برگزار شد. همچنین آموزش بازرسان سازمان بازرسی کل کشور بهمنظور ارزیابی عملکرد دستگاهها بر اساس نظام رتبهبندی طراحیشده، از دیگر اقدامات این مرکز بوده است.
علاوه بر تقدیر از دستگاههای برتر، کارنامه عملکرد هر دستگاه بهصورت اختصاصی تهیه و در اختیار آن دستگاه قرار میگیرد. بنا بر اعلام دبیرخانه جشنواره، گزارشهای نهایی عملکرد دستگاهها در اختیار رؤسای قوا و دفتر مقام معظم رهبری قرار خواهد گرفت. این نظام رتبهبندی، نقشه راه استقرار مدیریت تعارض منافع در دستگاههای اجرایی را ترسیم کرده و امکان طراحی چشمانداز و برنامه عملیاتی متناسب با وضعیت هر دستگاه را فراهم میکند.
زینب مرتضویفر (عضو هیئت علمی جهاد دانشگاهی تهران)، سعید هراسانی، فاطمه نصیری، شهین رعنایی و محمد عادلی، پژوهشگران مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه جهاد دانشگاهی، اعضای تیم علمی این طرح پژوهشی ـ کاربردی بودهاند.
گفتنی است مرکز توانمندسازی حاکمیت و جامعه از سال ۱۳۹۸ مدیریت تعارض منافع در بخش عمومی را بهعنوان یکی از محورهای اصلی فعالیت خود تعریف کرده است. در سال ۱۴۰۰، معاون اول رئیسجمهور، سازمان جهاد دانشگاهی را مأمور شناسایی و مدیریت تعارض منافع در دستگاههای اجرایی کشور کرد. همچنین در سال ۱۴۰۳، طراحی و استقرار نظام مدیریت تعارض منافع در دستگاههای اجرایی بهعنوان یک شبکه برنامهای در جهاد دانشگاهی تعریف شد. در حال حاضر نیز این مرکز، بنا به دستور معاون اول رئیسجمهور و با همکاری سازمان اداری و استخدامی کشور، اجرای شیوهنامه شناسایی و مدیریت ریسک فساد و تعارض منافع را در چارچوب اصلاح نظام اداری دولت چهاردهم دنبال میکند.
سروش