هدف کلان تبدیل جهاد تهران به قطب علمی در حوزه‌های مطالعات توسعه، مواد و بیوتکنولوژی

به گزارش روابط عمومی سازمان جهاد دانشگاهی تهران، دکتر زهره طاهرخانی، در نشست هم‌اندیشی اعضای هیئت علمی و پژوهشگران در محل مرکز فرهنگی زنده‌یاد دکتر سعید کاظمی آشتیانی با حضور جمال رحیمیان، رئیس سازمان جهاد دانشگاهی تهران و شماری از اعضای هیأت علمی و پژوهشگران در تشریح برنامه‌های معاونت پژوهشی جهاد دانشگاهی تهران در 7 حوزه، ایجاد و توسعه زیرساخت‌های لازم برای استفاده از نوآوری باز را از برنامه‌های این معاونت دانست و اظهار کرد: در بحث نوآوری باز معاونت پژوهشی سازمان جهاد دانشگاهی تهران می‌تواند دانش‌فنی ارگان‌ها و دیگر پژوهشگران را خریداری و محصول تولید کند.

وی، با بیان این‌که اهمیت پژوهش در سازمان‌های مختلف برکسی پوشیده نیست و جهاد تهران در 5 حوزه پژوهشی فعالیت دارد، خاطرنشان کرد: سازمان جهاد دانشگاهی تهران با سابقه طولانی، اهمیت خاصی در فعالیت‌های پژوهشی دارد به‌نحوی که می‌توان گفت حوزه پژوهشی قلب تپنده هر سازمانی است.

سازمانی دانش‌بنیان، هوشمند، اخلاق‌مدار و فرهنگ‌محور چشم‌انداز جهاد تهران در افق 10 ساله

معاون پژوهشی سازمان جهاد دانشگاهی تهران، در تشریح برنامه‌های معاونت پژوهشی با بیان این‌که در این برنامه چشم‌انداز سازمان در افق 10 ساله جهاد تهران سازمانی انقلابی، الهام‌بخش، دانش‌بنیان، هوشمند، اخلاق‌مدار و فرهنگ‌محور است، گفت: هم‌چنین جهاد تهران باید بالاترین اعتبار علمی را در سطح جهاد دانشگاهی داشته باشد.

دکتر طاهرخانی، با بیان این‌که سازمان جهاد دانشگاهی تهران باید در زمره 5 سازمان فن‌آور سرآمد در سطح ملی و منطقه‌ای در حوزه پژوهش و فن‌آوری مشتمل بر مطالعات توسعه و مواد باشد، در ادامه خاطرنشان کرد: جهاد دانشگاهی تهران در بخش مواد در 3 حوزه شیمیایی، فلزی و بیوتکنولوژی فعالیت می‌کند.

وی، با بیان این‌که مأموریت سازمان در حوزه پژوهش و فن‌آوری در 2 بخش تعریف شده است، افزود: ایجاد، توسعه و بومی‌سازی دانش‌فنی و تکمیل حلقه‌های چرخه‌های تجاری‌سازی و خلق ایده تا تولید ثروت است که ما در این بخش در سال‌های مختلف مشکلات عدیده‌ای داشتیم که می‌کوشیم این حلقه کامل و به منابع پایدار درآمدی دست یابیم.

معاون پژوهشی سازمان جهاد دانشگاهی تهران، هدف از این مأموریت را در نهایت دستیابی به هدف کلان که تبدیل شدن به قطب علم و فن‌آوری در حوزه مطالعات توسعه، مواد و بیوتکنولوژی دانست و خاطرنشان کرد: ما هم‌ا‌کنون 2 مرکز تحقیقات و فن‌آوری نظیر مرکز تحقیقات و فن‌آوری کیمیا شامل 2 گروه پژوهشی شیمی کاربردی و طراحی فرآیندهای شیمیایی و یک مرکز خدمات تخصصی نفت و گاز و در حوزه فرآوری مواد فلزی یک گروه پژوهشی و یک مرکز خدمات تخصصی آذرخش را داریم.

دکتر طاهرخانی، با بیان این‌که در حوزه فرآورده بیولوژیک دامی هم یک گروه پژوهشی و در پردیس کشاورزی و منابع طبیعی یک مرکز تخصصی کشت بافت را داریم، افزود: پژوهشکده مطالعات توسعه هم شامل 4 گروه پژوهشی و 2 مرکز تخصصی در خصوص نیروی انسانی است.

وی، در خصوص نیروی انسانی هم کل اعضای پژوهش و فن‌آوری را 107 نفر و از این تعداد 25 عضو هیأت علمی و 57 پژوهشگر با مدرک بالاتر از فوق‌لیسانس و بقیه پژوهشگر با مدرک کمتر ز فوق‌لیسانس و در مجموع 76 پژوهشگر برشمرد و افزود: 30 نفر هم اعضای ستادی و گروه‌ها و تکنسین‌ها هستند به‌عبارتی معاونت پژوهشی سازمان جهاد دانشگاهی تهران به‌لحاظ نیروی انسانی اعم از اعضای هیأت علمی و پژوهشگران غنی است که این نیروی انسانی از سرمایه‌های سازمان بشمار می‌آیند.

معاون پژوهشی سازمان جهاد دانشگاهی تهران، اظهار امیدواری کرد که با برنامه‌ریزی همدلی و همراهی همین نیروی انسانی امکان قطب شدن جهاد دانشگاهی تهران در حوزه مطالعات توسعه، مواد و بیوتکنولوژی از چشم‌اندازهای 10 ساله فراهم شود.

اصلاح ساختارها و ایجاد دانش‌فنی و فن‌آوری از برنامه‌های کوتاه‌مدت معاونت پژوهش و فن‌آوری جهاد تهران

دکتر طاهرخانی، با اشاره به نبود معاون پژوهشی به‌مدت 2 سال در جهاد دانشگاهی تهران نتیجه آن را ایجاد نقص در ساختارها و فرآیندها دانست و گفت: از برنامه‌های مهم کوتاه‌مدت ما اصلاح ساختارها و فرآیندها و ایجاد دانش‌فنی و فن‌آوری است.

وی، توسعه ارتباطات را موضوع سوم حوزه پژوهش عنوان کرد و افزود: برنامه و بودجه، بحث مدیریت و توسعه و توانمندسازی نیروی انسانی، توسعه ظرفیت‌های پایدار منابع درآمدی و تجاری‌سازی از موضوعات 7 محور معاونت پژوهشی است.

معاون پژوهشی سازمان جهاد دانشگاهی تهران،  در خصوص موارد مد نظر در حوزه ساختار و فرآیندها گفت: تدوین و اصلاح آیین‌نامه‌ها، دستورالعمل‌ها و رویه‌های اجرایی و تخصصی حوزه معاونت، بازنگری و اصلاح ساختار و زیرساخت‌های گروه‌های پژوهش، تدوین و تصویب شبکه برنامه، تأسیس پژوهشکده علوم و فن‌آوری مواد شیمیایی و فلزی، سیاستگذاری و برنامه‌ریزی برای توسعه ساختارها جهت تکمیل زنجیره ایده تا ثروت از طریق ایجاد مراکز خدمات تخصصی در گروه‌های پژوهشی و ایجاد شرکت‌های تخصصی جهت تجاری‌سازی دانش فنی و فن‌آوری‌های ایجاد شده توسط گروه‌ها از جمله این موارد در حوزه ساختار و فرآیندهای معاونت پژوهشی و فن‌آوری سازمان جهاد دانشگاهی تهران است.

ایجاد سامانه پژوهش و کنترل پروژه در معاونت پژوهشی از برنامه‌های این معاونت

دکتر طاهرخانی، ایجاد سامانه پژوهش و کنترل پروژه در معاونت پژوهشی و نظارت بر فعالیت‌های حوزه پژوهش را از دیگر موارد این حوزه در بحث ساختارها و فرآیندها دانست و خاطرنشان کرد: ایجاد و توسعه داشبوردهای مدیریت از دیگر موارد است.

وی، درباره برنامه‌های معاونت پژوهش و فن‌آوری سازمان در ایجاد دانش‌فنی و فن‌آوری گفت: برنامه‌ریزی لازم برای شناسایی و هم‌سویی میان فعالیت‌های گروه‌های پژوهشی با فعالیت‌های مرتبط با توسعه فن‌آوری در سطح کشور، پیشنهاد طرح‌ها و برنامه‌های راهبردی و عملیاتی و اجرای برنامه‌های کلان و فن‌آورانه برای رفع نیازهای اساسی کشور و مدیریت و نظارت بر طرح‌های تحقیقاتی و کاربردی کردن دانش در زمینه‌های مورد نیاز و کلیدی کشور از جمله این برنامه‌هاست.

معاون پژوهشی سازمان جهاد دانشگاهی تهران، درباره دیگر برنامه معاونت پژوهش و فن‌آوری در این محور (ایجاد دانش‌فنی و فن‌آوری) تصریح کرد: ایجاد و توسعه زیرساخت‌های لازم جهت استفاده از نوآوری باز در سازمان، تعریف پروژه‌های مشترک تحقیقاتی با دانشگاه و سایر مراکز تحقیقاتی و استفاده از ظرفیت‌ها و دانش سایر واحدهای جهاد در تعریف و اجرای طرح‌های پژوهشی مشترک از دیگر برنامه‌هاست.

دکتر طاهرخانی، در ادامه درباره برنامه تعریف پروژه‌های مشترک تحقیقاتی با دانشگاه و سایر مراکز تحقیقاتی و استفاده از ظرفیت‌ها و دانش سایر واحدهای جهاد در تعریف و اجرای طرح‌های پژوهشی مشترک توضیح داد: جهاد دانشگاهی استان‌ها ارتباطات خوبی با دستگاه‌های اجرایی استانی برقرار می‌کنند که به‌نظر می‌رسد می‌توان از این ظرفیت‌ها به‌خوبی استفاده کرد ما هم‌اکنون در حال رایزنی برای استفاده از ظرفیت‌های ارتباطی سایر واحدها و سازمان‌ها برای اجرای پروژه‌ها در جهاد تهران هستیم.

به گفته وی، مدیریت و راهبری و انتشار و چاپ یافته‌های حوزه پژوهش و فن‌آوری از دیگر موارد این محور فعالیت معاونت پژوهشی سازمان جهاد دانشگاهی تهران است.

معاون پژوهشی سازمان جهاد دانشگاهی تهران، درباره برنامه‌های این معاونت در حوزه توسعه ارتباطات با صنعت، دستگاه‌های اجرایی، موسسات پژوهش و فن‌آوری دانشگاه‌ها و واحدهای جهاد دانشگاهی گفت: انعقاد تفاهم‌نامه با سازمان‌ها و مراکز صنعتی انجمن‌های تخصصی دانشگاه‌ها و موسسات پژوهش و فن‌آوری، پروژه‌های مشترک تحقیقاتی و تجاری‌سازی نتایج تحقیقات، پروژه‌یابی و نیازسنجی استانی از طریق واحدها و همکاری مشترک برنامه‌ریزی سالانه برای شرکت و بازدید مستمر از نمایشگاه تخصصی و بازدید از شهرک‌های صنعتی مراکز و موسسات پژوهش و فن‌آوری از جمله این برنامه‌هاست.

ظرفیت‌سازی از طریق طراحی مدل‌های همکاری پاره‌وقت با منابع انسانی صنعت و دانشگاه از دیگر برنامه‌ها

دکتر طاهرخانی، ادامه داد: از دیگر برنامه‌های این حوزه می‌توان به ظرفیت‌سازی از طریق طراحی مدل‌های همکاری پاره‌وقت با منابع انسانی صنعت و دانشگاه، زمینه‌سازی رشد و توسعه فعالیت‌های بین‌رشته‌ای و ارتقاء تعامل با دانشگاه تهران از طریق برگزاری نمایشگاه و کارگاه اشاره کرد.

وی، برنامه‌ تدوین و تصویب شبکه برنامه راهبردی برای همه گروه‌های پژوهشی متناسب با برنامه توسعه هفتم و برنامه جهاد دانشگاهی معاونت در حوزه برنامه و بودجه را چنین تشریح کرد: برنامه توسعه هفتم کشور در دست تدوین است که پس از آن برنامه 5 ساله جهاد دانشگاهی تهیه و تدوین می‌شود. هم‌اکنون در لایحه‌ای در کمیسیون تلفیق برای جهاد دانشگاهی در 5 حوزه قطار برقی، آب شیرین‌کن با تأکید بر ساخت غشایی، سلول درمانی و استحصال مواد معدنی و ساخت دستگاه حمل مواد معدنی مأموریت تعریف شده است اگر بتوانیم در این 5 مأموریت که البته سایر جهادها در این‌باره فعالیت کرده‌اند ورود کنیم یا حتی جایگاه و نقش خود را متناسب با برنامه هفتم توسعه به‌درستی تعریف کنیم شاید بتوانیم از بودجه‌های پژوهشی ارگان‌های مختلف استفاده بکنیم.

معاون پژوهشی سازمان جهاد دانشگاهی تهران، درباره دیگر برنامه‌های این معاونت در حوزه برنامه و بودجه گفت: مدیریت برآورد منابع بودجه و اعتبارات سالیانه مورد نیاز است و نظارت بر حسن انجام برنامه‌ها، تشکیل جلسات مستمر شورای علمی گروه‌ها و مستندسازی فعالیت‌های پژوهشی از دیگر برنامه‌هاست.

استفاده از سیاست‌های تشویقی برای حفظ و تقویت نیروی انسانی در حوزه پژوهش

دکتر طاهرخانی، درباره برنامه‌های این معاونت در حوزه مدیریت توسعه و توانمندسازی نیروی انسانی توضیح داد: نیروی انسانی حوزه پژوهش مهم‌ترین سرمایه و دارایی حوزه پژوهش است بدون نیروی انسانی هیچ پژوهشی انجام نمی‌شود پس برای حفظ و تقویت این سرمایه عظیم باید از سیاست‌های تشویق و ترغیب برای انجام فعالیت‌های پژوهشی با تدوین آیین‌نامه‌ها و ایجاد تسهیلات مادی و معنوی استفاده کرد.

وی، ایجاد بستری مناسب جهت شایسته‌سالاری، جانشین‌پروری و مدیریت استعداد را از جمله برنامه‌ها در حوزه مدیریت نیروی انسانی دانست و خاطرنشان کرد: برنامه‌ریزی در جهت ارتقاء توانمندی‌های علمی و دانش و مهارت پژوهشگران، طراحی الگوی ارزیابی عملکرد در سطوح مختلف شامل مدیران، اعضای هیئت علمی، پژوهشگران، کارشناسان و ... از دیگر برنامه‌هاست.

معاون پژوهشی سازمان جهاد دانشگاهی تهران، از آغاز طراحی الگوی ارزیابی عملکردها در حوزه پژوهش خبر داد و گفت: معیارهای سنجش و ارزیابی در حال استخراج است که امید می‌رود در جلسات شورای پژوهش بررسی و تصویب شود و تا پایان امسال به‌صورت پایلوت و در 6 ماهه نخست سال آینده به‌صورت رسمی ارزیابی انجام و براساس نتایج سیاست‌های تشویقی اجرا می‌شود.

نبود منابع درآمدی پایدار از مشکلات حال حاضر جهاد دانشگاهی تهران

دکتر طاهرخانی، درباره برنامه‌های معاونت برای توسعه ظرفیت‌های منابع درآمدی گفت: من معتقدم از مشکلات حال حاضر جهاد دانشگاهی تهران نبود منابع درآمدی پایدار است برای داشتن ظرفیت‌های منابع پایدار درآمدی باید بر فعالیت‌های پژوهشی و مراکز خدمات تخصصی کارفرمایی تمرکز داشته باشیم تا بتوانیم طرح‌های کلان و فن‌آورانه را طراحی و پیاده‌سازی و از نتایج آن بهره‌مند شویم.

وی، با تأکید بر ضرورت گسترش فعالیت‌های خدمات تخصصی در مراکز، افزود: می‌توان با قراردادهای تحت‌لیسانس دانش‌فنی که امکان تولید محصولش را نداریم بفروشیم.

معاون پژوهشی سازمان جهاد دانشگاهی تهران، در ادامه خاطرنشان کرد: می‌توان ساختارهای فعالیت‌های مشارکتی را با شرکت‌های خصوصی هم‌چنان ادامه دهیم تا منابعی برای درآمد پایدار باشد.

دکتر طاهرخانی، با بیان این‌که جذب سرمایه و مشارکت و سرمایه‌گذاران از دیگر برنامه‌های معاونت پژوهش و فن‌آوری است، در ادامه تصریح کرد: اطلاع دارم در 1 تا 2 دانش‌فنی ما توانایی سرمایه‌گذاری را نداریم که باید به‌سمت جذب سرمایه‌گذار مناسب رفت تا به‌جای درآمد صفر سهم مشارکت جهاد تهران کم شود.

به گفته وی، تأسیس شرکت‌های تخصصی برای تجاری‌سازی دانش‌فنی ایجادشده توسط گروه‌های پژوهشی سازمان از دیگر راه‌های ایجاد منابع مالی پایدار است.

معاون پژوهشی سازمان جهاد دانشگاهی تهران، درباره برنامه این معاونت در بحث تجاری‌سازی گفت: باید حلقه فرآیند پژوهش و توسعه را از ایده تا تولید ثروت کامل کنیم. هم‌چنین باید سطح توجه در زمینه‌های فن‌آورانه و مورد نیاز کشور با توجه به بحث تحریم و پرداختن به موضوعات گزین و برتر ارتقاء دهیم.

تأکید بر ضرورت توجه و پیاده‌سازی مالکیت فکری در سازمان برای تشویق اعضای هیأت علمی و پژوهشگران

دکتر طاهرخانی، با تأکید بر ضرورت توجه و پیاده‌سازی مالکیت فکری در سازمان در ادامه این موضوع را عاملی برای تشویق اعضای هیأت علمی و پژوهشگران سازمان برشمرد و افزود: ایجاد و تأسیس شرکت‌های تخصصی هم برای تجاری‌سازی محصولات ضروری است.

در ادامه این نشست، جمال رحیمیان، رئیس سازمان جهاد دانشگاهی تهران، تجلیل از دکتر طاهرخانی و علیزاده در گردهمایی روسای واحدها و سازمان‌های جهاد دانشگاهی سراسر کشور در قم را مایه فخر و مباهات جهاد دانشگاهی تهران برشمرد و افزود: پژوهشگران و همکاران جهادی این سازمان باید شأن و منزلتی بیش از این داشته باشند.

وی، با تأکید بر ضرورت فراهم شدن شرایط و اقتضائات لازم برای امر پژوهش گفت: براساس رتبه‌بندی انجام شده برخی گروه‌های پژوهشی جهاد دانشگاهی تهران وضعیت مطلوب، برخی نامطلوب و برخی دیگر امکان بهتر شدن را دارند.

فعالیت‌های پژوهشی باید برطرف‌کننده نیازهای کشور باشد

رئیس سازمان جهاد دانشگاهی تهران، با بیان این‌که فعالیت‌های پژوهشی باید نیازهای کشور را برطرف کند، در ادامه خاطرنشان کرد: بی‌تردید پژوهش پیشران توسعه همه کشورهاست اگر ذکر می‌شود العلم سلطان علم برخاسته از پژوهش‌ها و تحقیقات است تا حکمرانان، سیاستگذاران و برنامه‌ریزان در اداره کشور از نتایج آن استفاده کنند.

رحیمیان، با اشاره به فعالیت‌های پژوهشی جهاد دانشگاهی در حوزه‌های علوم انسانی، فنی مهندسی، علوم پایه و پزشکی گفت: علم قدرت و اقتدار می‌آورد و بیش از 90 درصد علم حاصل تحقیق و پژوهش است باید مسئولان را متقاعد کرد که کاری را بدون تحقیق و پژوهش انجام ندهند میان کار انجام‌شده مبتنی بر تحقیق و پژوهش با کار فاقد پشتوانه علمی و پژوهش بسیار تفاوت وجود دارد.

یک فعالیت پژوهشی سرآغاز برگزاری یک رویداد فرهنگی در کشور با سابقه 19 ساله شد

وی، در ادامه با ارائه مثالی توضیح داد: در سال 83 که به‌تازگی به سمت معاونت فرهنگی منصوب شده بودم در این فکر بودم در چه قالبی فعالیت‌های فرهنگی را برای دانشجویان ارائه دهم در آن‌ سال‌ها فعالیت‌های عمرانی و سدسازی و ... بسیاری در کشور انجام می‌شود که قابلیت معرفی کردن را داشت در یک نظرسنجی دانشجویی بیش از 85 درصد دانشجویان فعالیت فرهنگی مورد علاقه‌اشان را اردوهای فرهنگی عنوان کردند که این سرآغازی برای برنامه فرهنگی ایران مرز پرگهر با هدف تقویت روحیه خودباوری و اعتماد به‌نفس جوانان شد که تاکنون برگزاری این رویداد فرهنگی ادامه دارد.

رئیس سازمان جهاد دانشگاهی تهران، با بیان این‌که به طریق اولی باید در حوزه‌های مهم و کلان کشور تحقیق و پژوهش مبنای فعالیت‌های مسئولان و برنامه‌ریزان باشد، گفت: وقتی بالاترین مقام رسمی کشور، مقام معظم رهبری بیانیه گام دوم 40 ساله آینده انقلاب را ترسیم می‌کنند اولین توصیه‌ای که دارند انجم فعالیت‌های علمی و پژوهشی است.

رحیمیان، با بیان این‌که کشورهای پیشرفته کشورهایی هستند که در یکصد سال گذشته بیشترین درآمد ناخالص ملی خود را به تحقیق و پژوهش اختصاص داده‌اند، در ادامه خاطرنشان کرد: تا بودجه و اعتبار لازم اختصاص داده نشود نمی‌توان کارهای پژوهشی ارزشمندی با نتایج قابل اتکا برای رسیدن به توسعه پایدار انجام داد.

وی، ادامه داد: البته پژوهشگران هم باید موضوع‌شناسی خوبی داشته باشند و درباره مشکلات کشور و برطرف کردن آن پژوهش انجام دهند.  

تأکید بر ضرورت تعیین اولویت‌های پژوهشی بر مبنای مشکلات و نیازهای کشور

رئیس سازمان جهاد دانشگاهی تهران، در ادامه تصریح کرد: اگر مبنای پژوهش و تحقیق مشکلات و معضلات کشور باشد اولویت‌های پژوهشی تغییر خواهد کرد.

رحیمیان، از برنامه‌های حوزه ریاست سازمان جهاد دانشگاهی بازدید مراکز مختلف دانست و خاطرنشان کرد: حوزه پژوهش که خودش به‌نوعی کار فرهنگی است اهمیت بسیاری دارد و جهاد دانشگاهی تهران ئباید در این زمینه بدرخشد ما نیز می‌کوشیم تا حداقل‌ها را برای اعضای هیأت علمی و پژوهشگران فراهم کنیم.

وی، به تهیه و تدوین برنامه تحول سازمان جهاد دانشگاهی تهران اشاره کرد و افزود: باید در برنامه تحولی جایگاه جهاد دانشگاهی و فعالیت‌های پژوهشی آن در 3 تا 5 سال آینده به‌گونه‌ای دیده شود که گروه‌های پژوهشی رتبه کمتر از 3 را در همه زمینه‌ها کسب کنند.

در ادامه این نشست، حاضرین با پرسش و پاسخ ایده‌ها، نقطه‌نظرات، انتقادات و پیشنهادات را ارائه و با یکدیگر بحث و تبادل‌نظر کردند.