اندیشه‌های متفاوت توسعه با درک خاصی از فرهنگ سعی در ایجاد تغییر در فرهنگ را داشته‌اند

به گزارش روابط عمومی سازمان جهاد دانشگاهی تهران، دکتر روح‌الله نصرتی، در نشست نقد و بررسی کتاب انسان‌شناسی توسعه که به همت پژوهشکده مطالعات توسعه سازمان جهاد دانشگاهی تهران در ادامه سلسله نشست‌های مباحث اصلی پیشرفت و توسعه کشور در محل این پژوهشکده برگزار ‌شد، اظهار کرد: اگر روش‌های توسعه را از ابتدای شکل‌گیری اندیشه‌هایی تحت‌عنوان اندیشه‌های مدرنیزاسیون و نوسازی را مبنا قرار دهیم در این اندیشه‌ها الگوی ثابتی از توسعه و الگوی ایده‌آل و یک درک جهان شمولی از توسعه وجود دارد.

وی، با بیان این‌که بدین معنا که تصویری که از توسعه تلقی می‌شود عمدتاً کشورهای توسعه‌یافته غربی، آمریکایی است که این مسیر را طی کرده‌اند، در ادامه افزود: این کشورها در حوزه‌های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و ... به چارچوب‌ها و ساختارهایی رسیده‌اند و هم‌اکنون کشورهایی که قصد دارند به چنین مزیت و موقعیتی برسند باید این مسیر را طی کنند.

عضو هیآت علمی گروه انسان‌شناسی دانشگاه تهران، ، با بیان این‌که براساس نوع نگاه این رویکرد و اندیشه مدرنیزاسیون و نوسازی به فرهنگ، فرهنگ مانعی در مقابل تغییر و توسعه به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه است، خاطرنشان کرد: در این کشورها نگاه به فرهنگ نگاهی مثبت نیست، چون درکی در این‌باره(فرهنگ) وجود ندارد.

نصرتی، با بیان این‌که این رویکرد و اندیشه سنت را مغایر با توسعه می‌داند، افزود: بنابراین راهکاری که این کشورها(کشورهای در حال توسعه و یا موقعیت توسعه‌یافتگی ندارند) در نظر می‌گیرند گذار از وضعیت سنتی و پشت پا زدن به موقعیت سنت است و تجربه کردن عملکردها، روال‌ها و رفتارهایی است که جهان غرب آن مسیر را طی کرده است.

وی، با بیان این‌که این گفتمان برای مدت‌های طولانی گفتمان غالبی بود، گفت: حداقل در دهه‌های 1940 تا 1960 این گفتمان‌ها و نظریه‌ها حتی در مقام اندیشه در حد توسعه هم نبود که در بسیاری از جهات به برنامه‌ها و عمل‌های توسعه‌ای تبدیل شد.

عضو هیآت علمی گروه انسان‌شناسی دانشگاه تهران، توضیح داد: دیدگاه دیگری که در راستای نقد این رویکرد شکل گرفت وابستگی کلیشه‌‌های نظری مارکسیستی بود این رویکرد به‌جای تبیین توسعه‌نیافتگی، به ویژگی‌های موقعیت درونی ساختار هر کشور و یا جامعه‌ای توجه دارد.

گزارش کامل متعاقباً منتشر می‌شود.