نشست تخصصی "صورت و معنا در مناسک عزاداری" برگزار شد

به گزارش روابط عمومی سازمان جهاد دانشگاهی تهران، در این نشست که با حضور دکتر مسعود فکری عضو هیأت علمی دانشگاه تهران و دکترمحسن حسام‌مظاهری محقق و پژوهشگر اجتماعی، روز دوشنبه 17آذرماه در دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران برگزارشد مقولات مختلفی همچون؛ اَشکال و فرم‌های عزاداری، معنا و مفهوم در آئین‌های عزاداری و عوامل تأثیرگذار در فراز و نشیب این آئین‌ها مورد بررسی قرار گرفت.
دکتر فکری در آغاز بحث به عنوان مقدمه، توجه به مطالعه و بررسی اولیه در وقایع و رویدادهای تاریخی را از عوامل مهم در شکل‌گیری نگرش و تفاسیر بعدی محقق مطرح کردند، چرا که برداشت اولیه از هرآنچه که اتفاق افتاده درتحلیل و تشکیل محتوای مطالب وفهم محقق تأثیرگذارخواهد بود. ازطرف دیگر پیش فرضهای اولیه محقق در نتیجه‌گیری‌های بعدی تأثیرگذار می‌باشد. 
وی در ادامه افزود: درکنار این عامل روح گزارشگری در منابع تاریخی باعث مغفول ماندن نگاه معناگرایانه و تحلیلی به وقایع شده است. نگاه معنا گرا به محتوای دینی درکنار شکل و صورت وقایع به تحلیل و تفسیر آنها کمک خواهد کرد.
 در ادامه نشست دکتر مظاهری با اشاره به این که مناسک دینی دو دسته هستندگفت: یا خود دین چهارچوب آن را می‌بندد و یا آئین‌های دیندارانه به آن شکل می‌دهد و تعریف و حدود و ثغور آن را دینداران تعیین می‌کنند؛که عزاداری شیعیان در محرم ‌جزو دسته دوم می‌باشد. البته این آئین‌ها درهرعصر باتوجه به شرایط سیاسی، اجتماعی و... منحصر به آن عصر برگزار می‌گردد. 
ایشان با اشاره به اینکه آئین‌های عزاداری توسط جامعه و اجتماع مدیریت می‌شود گفت: تحول صورت و فرم در آن وجود دارد اما در امور دینی مثل نماز تحول صورت و فرم نیست.از طرف دیگر عزادرای یک آئین فرامکانی و فرازمانی نیست و در دوره‌های مختلف صورت‌های متفاوتی به خودگرفته است . اما نبایدآئین‌های دینی از اصول کلی دین تخطی نمایند. علمای دینی به اتفاق، باتعارض منظومه کلی آئین‌های عزاداری با ساختار اصلی دین مخالف هستند و همسوئی با آن را مد نظر دارند. به هرحال شکل‌گیری  فرهنگ عزاداری با سه مولفه اصلی باید مورد بررسی و مطالعه قرار گیرد.  
اول: وجود فرهنگ عزاداری درسیره ائمه‌علیهم‌السلام (یعنی ابراز تأسف و اندوه برای امام حسین علیه‌السلام) دوم: متفاوت بودن شکل‌های ‌عزاداری ائمه علیهم السلام در دوران مختلف. سوم: اکتفا نکردن به مجوزهای کلی در جهت تأیید آئین‌های تغییر یافته و جدید.
در پایان، با توجه به کمبود وقت، مقرر شد تا با برگزاری نشست‌های بعدی، ابعاد مختلف موضوع مورد بحث و بررسی قرارگیرد.